Zhan Zhuang

Eén systeem, vele toepassingen

 Meditatie. Dat is toch zitten op een kussen? Ja dat kan. Maar minder bekend is dat meditatie ook staand beoefend kan worden en dat deze Chinese vorm van meditatie een weldadige invloed heeft op lichaam, ziel en geest.

Voor veel mensen is het beoefenen van Zhan Zhuang in het begin een complete verrassing. Er zijn geen zichtbare externe bewegingen, terwijl het juist een zeer energiek trainingssysteem is. Zhan Zuang is een vorm van chi kung, wat zoveel wil zeggen als het ontwikkelen en cultiveren van chi of levensenergie.

Het Zhan Zhuang systeem bestaat uit een serie van goed gebalanceerde staande posities die de energiestroom doen toenemen en de innerlijke kracht opbouwen. Door een unieke samenvoeging van inspanning en ontspanning wordt het hele organisme gestimuleerd, gereinigd en intern gemasseerd.
Het grote voordeel ten opzichte van de zittende meditatie is dat je minder last hebt van slapende benen of een stijve rug. Daarnaast is het lichaam actief betrokken en neemt de circulatie toe waardoor je niet wegdommelt.

Deze vorm van chi kung is ongeveer vierduizend jaar oud, en wordt gebruikt voor het ontwikkelen voor diverse doeleinden:
- Het ontwikkelen van innerlijke kracht voor vechtkunsten (tai chi, aikido)
- Het verlagen van bloeddruk
- Het stimuleren en verdiepen van de ademhaling
- Het reduceren van stress en pijn
- Het verbeteren van de algehele gezondheid en fitheid
- Het vinden van het centrum (dantien of hara)
- Het verdiepen van de meditatie
- Het ervaren van de tao (zie hiernaast)

De kunst van het laten gebeuren

Als je er voorbij loopt, zou je het eigenlijk niet zeggen, maar goed beschouwd zijn bomen onze grote levensleraren. Door simpelweg een boom te observeren, hoef je niet eens allerlei verheven spirituele boeken door te worstelen om te weten te komen welke krachten, wetten en principes er achter het leven schuil gaan.

De oude chinezen die chi kung ontwikkelden, waren veelal landarbeiders die in nauw contact stonden met de natuur. Om te kunnen overleven was het zaak om zich optimaal op het ritme van de natuur af te stemmen. Door nauw te observeren, leerden ze dat al het leven zich in golfbewegingen openbaarde. Dit proces van samentrekken en uitdijen (het bekende yin en yang) vindt plaats in alle fenomenen van de kosmos en van het leven: het heelal dijt uit en trekt zich weer samen, de natuur ontvouwt zich in het voorjaar en zomer om zich in de herfst en de winter weer terug te trekken, de mens groeit van zuigeling tot volwassene en ontwikkelt daarbij zijn geest en zijn lichaamsfuncties, die dan met het ouder worden weer minder worden.

Door te leren staan als een boom, te wortelen in de aarde (yin) en uit te strekken naar de hemel (yang) leer je weer één te worden met deze twee krachten. De lichaamshouding is daarbij ontspannen, maar niet "slap" om net als een boom sterk doch elastisch te blijven. Pas als het lichaam optimaal ontspannen en uitgelijnd is, kan de geest zich in de eigen innerlijke omgeving centreren en tot rust komen. Komt de geest tot rust en is het lichaam ontspannen, dan kan de ademhaling zich verdiepen, hetgeen weer leidt tot een verdieping van de lichaamsontspanning en het centreren van de geest. En zo groei je net als een boom steeds hoger en dieper.