Als je net begint met qigong zul je telkens horen dat je moet 'ontspannen', of 'los laten', oftewel 'Sung’ of ‘Song' in het Chinees. Hoewel dit misschien eenvoudig klinkt, is het eigenlijk van de moeilijkste aspecten van de interne kunst. Het is niet simpelweg een aanwijzing die je onmiddellijk op kunt volgen, maar het is eerder een continu proces van telkens weer loslaten en opnieuw leren verbinden dat een geleidelijk en constant onderdeel wordt van de dagelijkse training van een Qi Gong beoefenaar.
Het ontspannen van het lichaam moet net als in de andere Taoïstische kunsten plaatsvinden op drie belangrijke niveaus.
Als eerste moeten we het fysiek lichaam ontspannen; dat biedt vervolgens de ingang om de spanningen en blokkades in het energielichaam los te laten. Deze twee werken steeds dieper op elkaar in
waarbij het loslaten van de een weer leidt tot de mogelijkheid om los te laten in de ander, waardoor de cyclus van Sung steeds dieper doordring tot in de kern van je wezen. Deze twee niveaus zijn
op hun beurt volledig afhankelijk van de mentale of geestelijk ontspanning.
Dit is voor veel mensen het moeilijkst te bereiken, omdat je hierbij heel diep in jezelf moet gaan en moet leren om mentale gehechtheden, projecties en drijfveren los te laten.
Sung is een voorwaarde om de energie (qi) effectief te laten stromen in het lichaam, zelfs als we alle voor de hand liggende voordelen buiten beschouwing laten van een ontspannen lichaam en
geest.
Zonder een voldoende mate van Sung, is het hoogst onwaarschijnlijk om echt hogere niveaus van persoonlijke transformatie te bereiken, omdat de informatiesnelweg van het meridiaanstelsel vastloopt
of de qi met horten en stoten stroomt wat de beoefening van qigong niet ten goede komt.
Via sung willen we diverse belangrijke energiestromen in ons lichaam beïnvloeden:
• De Qi in het bovenlichaam moet (net als water) naar de onderbuik zinken, zodat het natuurlijke aandachtspunt in de onderbuik komt te liggen.
• Binnen deze neerwaartse stroom moet er een sterke opwaartse stroom zijn door het centrale kanaal van het lichaam en door de gouverneurs (du) meridiaan die door het midden van je rug
loopt.
• De neerwaartse stroom in het bovenlichaam moet vervolgens verder naar de grond doorlopen waar het de tegengestelde stroom van Qi ontmoet die vanaf de aarde omhoog komt door Yongquan (nierpunt
1, of simpel gezegd de bal van je voet)naar de onderste Dan Tien.
• Als de Qi vanaf het bovenste deel van je romp de onderbuik bereikt, stroomt een deel ervan terug naar je rug, waar het zich via de vorm van je Trapezius verspreidt. Zodoende
ontstaat er een qi stroom die overeenkomt met het klassieke principe van 'vasthouden aan de rug' .
• Vanuit de Dan Tien wordt de qi of informatiestroom via verschillende microkosmische banen door het bovenlichaam, armen en benen gestuurd. Om dit te bewerkstelligen is er een hoog niveau van
ontspanning nodig waarbij de fascia los en vrij moet komen en je de strekkingen door het hele lichaam door voelt trekken.
• Het is belangrijk om vanuit het centrum van je lichaam een licht uitdijend gevoel te ontwikkelen, oftewel je probeert je energetische veld in alle richtingen uit te strekken. Deze expansie
versterkt de Wei Qi (buitenste bescherming laag) en zorgt ervoor dat pathogene invloeden niet heel diep je lichaam kunnen binnendringen.
• De laatste cruciale energetische beweging is van het centrum van je lichaam naar de ledematen. Je Qi moet zachtjes vanuit je centrum naar je handen en voeten stromen en trillen.
Om deze energetische bewegingen in gang te zetten, moeten we eerst ons fysieke lichaam dusdanig leren ontspannen dat geen enkele spanning of stijfheid de bewegingen blokkeert. Fysieke spanning of verkeerde lichaamshoudingen hebben een negatief effect op onze energiestroom, die vreemd genoeg zowel een vibrerend als een enigszins vloeiend karakter heeft.
Om het fysieke lichaam op de juiste manier te ontspannen, moet je begrijpen hoe je de spieren los moet laten, terwijl je tegelijkertijd de zachte weefsels en het fascia-netwerk samenvoegt tot een eenheid.
De zachte weefsels van het lichaam kunnen samen tot een enkele eenheid worden verbonden die de vorm aanneemt van een soort 'biologische wetsuit'. Maar dan moeten we wel begrijpen hoe we de juiste lichaamshouding in onze qigong beoefening moeten toepassen. De Qigong-structuur is zo ontworpen dat deze 'wetsuit' zich kan uitspreiden en tot een eenheid worden gevormd waardoor elke beweging in een bepaald lichaamsdeel een directe invloed heeft op alle andere lichaamsdelen. Een correcte verbinding wil zeggen dat als we een eenvoudige beweging uitvoeren, zoals een vinger uitsteken, we deze beweging door het hele lichaam voelen. Niet alleen aan de oppervlakte, maar tot diep in het lichaam. Onze bindweefsels lopen niet alleen aan de oppervlakte, maar ook diep in het lichaam tot aan de fascia rond alle organen en het oppervlak van onze botten. Een hoge mate van verbinding betekent dat elke beweging met ons fysieke lichaam leidt tot subtiele manipulaties en bewegingen diep in ons centrum. Dit werkt op heel diepe niveaus door op onze fysieke gezondheid, omdat alle beweging bijdragen aan het zuiveren van de inwendige organen van stagnerende vloeistoffen en opgehoopte energetische pathogenen.
Om deze 'wetsuit' tot een geheel te verbinden, moeten we de grote spiergroepen van het lichaam zacht leren maken en laten 'hangen aan de botten'. Zodra dit gebeurt, zullen de spieren in steeds mindere mate samentrekken waardoor je de mogelijkheid creëert om meer uit te dijen en ruimte te creëren. Als we de spierspanning loslaten, kunnen we met een lichte intentie de zachte weefsels uitrekken met onze vingers en tenen omdat dit de uiteinden zijn van deze verbindingslijnen. Deze strekking moet lang en gelijkmatig zijn en moet zich over het hele lichaam verspreiden. Waak ervoor dat je de uiteinden van deze stretches niet dusdanig overstrekt dat je juist weer spanning creëert en je juist tegen tegen het Sung-proces ingaat. Onthoud altijd dat wat je traint is wat je wordt. Dus het continue overstrekken tot je weer spanning opwekt, leidt ertoe dat je het contact met je lichaam verbreekt en je meer spanning opwekt in lichaam en geest. Dit is een veel voorkomende fout binnen de interne kunsten; mensen zijn vaak of te slap waardoor stagnaties ontstaan of juist te gespannen wat spanning en blokkades veroorzaakt.
Door dit proces van geleidelijk steeds meer los laten, merk je dat je verbinding verliest. De zachte weefsels aan de buitenkant beginnen te verslappen, tenzij je de mate van strekking vergroot over de rest van je lichaam. Het doel is om de buitenkant van je lichaam te laten aanvoelen als een drumvel. Dit is een belangrijke vergelijking, omdat een drumvel ervoor zorgt dat vibraties zich over het oppervlak verspreiden en ditzelfde effect willen we bereiken in ons eigen lichaam. Het drumvel van onze 'biologische duikpak' moet dusdanig verbonden zijn dat het de vibratie-informatie van onze Qi door kan geven. Dit is de belangrijkste methode om de inwendige energie uit ons centrum te leiden en tot uiting te brengen in de buitenwereld, of dit nu gericht is gevechtsapplicaties, therapeutische toepassingen of spirituele ontwikkeling.
Naarmate het lichaam geleidelijk aan spanningen los laat, kunnen we de moeilijkste lijn in ons lichaam beginnen te openen: die van onze heupen of Kua-gebied naar de grond en de basis van onze
voeten. Door deze lijn te openen, leren we te aarden zodat de energie uit de aarde in ons lichaam kan stromen. In het Sung proces moeten we bijzondere aandacht schenken aan dit lichaamsdeel omdat
dit een brug vormt tussen boven- en onderlichaam en bepalend is of we ons effectief kunnen verbinden met de aarde.
De meerderheid van de mensen die qigong beoefenen, houden onbewust hun heupen en bilspieren vast wat het Sung proces in het onderlichaam enorm tegenwerkt.
Als je er in slaagt om bewust verbinding te maken met dit Sung-proces, zul je ontdekken dat het geleidelijke openen en strekken van de zachte weefsels mechanische informatie naar het centrum van je lichaam overbrengt. Door de verbindingen in de binnenkant van je lichaam aan te passen, strekken deze zich uit naar je centrum waardoor de binnenkant van het lichaam automatisch opent en je een gevoel krijgt dat er kleine bewegingen plaatsvinden in je skeletstructuur. In dit stadium begint je 'biologische wetsuit' de botten in een efficiëntere uitlijning te trekken door middel van micro-correcties die je normaal met je bewuste geest niet zou kunnen maken. Het is effectiever om het Sungproces deze aanpassingen voor je te laten doen terwijl je steeds verder los laat en telkens opnieuw leert verbinden op een dieper en efficiënter niveau.
In dit stadium is het mogelijk om oefeningen zoals Sung ademhaling te integreren. Dit stelt het lichaam in staat om deze staat van ontspannen verbondenheid te verankeren door de plasticiteit van de zachte weefsels om te zetten in een efficiëntere vorm. Door bewust je ademhaling te verbinden met de energetische bewegingen van je lichaam is het mogelijk om een soort 'vloeibare qi golf op te wekken die door de zachte weefsels beweegt en vibreert langs de 'wetsuit' die je hebt gecreëerd. In deze fase wordt het 'drum skin'-principe bijzonder belangrijk.
Het proces waarmee je je lichaam fysiek hebt uitgelijnd, zorgt ervoor dat je energetische stroom zich vervolgens aanpast aan de eerder genoemde 7 bewegingsprincipes. Als dit gebeurt, is het verstandig om gewoon je mind geleidelijk te koppelen aan de bewegingen en te observeren wat er plaatsvindt. Door een zachte focus op je energielichaam laat je het efficiënter functioneren en til je het hele Sung proces naar een hoger niveau. Je kunt dit proces een tijdje waarnemen, maar uiteindelijk bereik je het stadium waarin je voelt dat de energie niet verder kan groeien. Dit is het punt waar je opnieuw moet richten op het fysieke Sung-proces en ernaar moet streven om je verbinding en micro-aanpassingen nog efficiënter te maken. Zodra je denkt dat je de bodem van Sung hebt bereikt, moet je juist nog meer Sung toepassen.
Tijdens dit sung proces zal je lichaam waarschijnlijk steeds meer onevenwichtigheden loslaten. Het fysieke lichaam kan allerlei spanningen gaan loslaten die zijn opgeslagen in de fysieke weefsels, wat kan aanvoelen als een diepe blauwe plek. Niets om je druk om te maken, want dit zijn slechts blokkades die opengaan en verdwijnen. Ze duren niet lang. NB deze diepe blauwe plekken geven een gekneusd gevoel, geen scherpe pijn. Als je scherpe pijnen krijgt, heb je waarschijnlijk ergens in je structuur een onjuiste uitlijning die moet worden gecorrigeerd voordat je verder letsel oploopt. Let vooral op verkeerde uitlijning rond de knieën, ruggengraat, want zodra deze beschadigd zijn, duurt het lang om deze weer te herstellen.
Als het energielichaam stagnaties loslaat, is het mogelijk dat je begint te trillen of schudden, soms behoorlijk heftig. Als dit gebeurt, hoef je je geen zorgen te maken want het is heel normaal. Ontspan er meer doorheen en maak ruimte vrij voor de energie. Zodra dit lukt, zul je merken dat het schudden overgaat in een stabielere en vloeiender golf die niet zulke heftige reacties in je lichaam teweeg brengt. Dit proces van los laten gaat vaak gepaard met een emotionele ontlading die kan leiden tot spontaan lachen of huilen. Maak je echter geen zorgen en laat het gewoon gebeuren want dit zijn tekens dat je lichaam zichzelf aanpast door middel van je Sung-proces.
Dit was een inleiding tot de beginstadia van Sung; het proces gaat nog veel verder en dieper, maar hopelijk hebben sommige mensen baat bij deze aanwijzingen om dit aspect van de inwendige kunsten verder te verkennen. Zodra het energielichaam is gezuiverd kun je een niveau hoger gaan, namelijk het sung proces van de ‘’mind’, maar dat valt hier buiten beschouwing.
Wees nooit tevreden met de hoeveelheid Sung die je hebt bereikt, ontspan, maak steeds diepere verbindingen, ontspan meer, verbind meer, dit is het pad om de staat van Sung te bereiken. Het is geen snel of gemakkelijk proces, maar iets dat op zichzelf een levenslange studie vormt.
(*Vrije vertaling van Damo Mitchell's artikel over Sung in de Scholarsage: http://www.scholarsage.com/sung-and-energetic-relaxation.../)